Teminatın Gelir Kaydedilmesi ve Alınabilecek Önlemler
Güncelleme tarihi: 2 Mar 2019
Teminatın gelir kaydedilmesi iki başlık altında incelenmelidir. Bunlar sözleşmenin imzalanmasından önceki süreçte geçici teminatın gelir kaydedilmesi ve sözleşmenin imzalanmasından sonraki süreçte kesin teminatın gelir kaydedilmesidir.
Sözleşmenin imzalanmasından önceki süreçte geçici teminatın gelir kaydedilmesi ihaleye katılamayacak durumda olup da ihaleye katılan istekliler için söz konusu olmaktadır. Ancak dikkat edilmelidir ki ihaleye katılamayacak durumda olup da ihaleye katılmak dışında kalan yasak fiil ve davranışların gerçekleştirilmesi halinde, isteklinin teminatı gelir kaydedilemeyecektir. Bu bakımdan örneğin alternatif teklif verme veya sahte belge düzenleme iddiasıyla istekliler hakkında ihalelere katılmaktan yasaklama kararı verilebilecek ancak bu isteklilerin geçici teminatının gelir kaydedilmesi mümkün olmayacaktır.
Konuyla ilgili önemli bir istisna 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun 11/g bendiyle yapılan düzenlemedir. Buna göre Kanun'un 11/g bendinde sayılan durumlarda olmakla birlikte ihaleye katılım sağlayan isteklilerin geçici teminatı gelir kaydedilmeyecektir.
Teminatın gelir kaydedilebileceği diğer bir süreç ise sözleşmenin imzalanmasından sonra başlamaktadır. Buna göre 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu'nda belirtilen durumlarda hem sözleşme feshedilecek hem de yüklenicinin kesin teminatı gelir kaydedilecektir.
Geçici teminatın gelir kaydedilmesi isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasıyla, kesin teminatın gelir kaydedilmesi ise sözleşmenin feshedilmesiyle birlikte gerçekleştirilmektedir. Dolayısıyla teminatın gelir kaydedilmesi isteklinin ihaleden, yüklenicinin ise sözleşmeden beklediği kazancı elde edemeyeceğini göstermektedir. Beklenen kazancın elde edilememesinin yanı sıra teminatın gelir kaydedilmesi ise isteklinin/yüklenicinin zararının ilk aşamasıdır.
Dolayısıyla böyle bir durumda isteklinin amacı teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasını ve geçici teminatın gelir kaydedilmesini önlemek, yüklenicinin amacı ise sözleşmenin feshedilmesini ve kesin teminatın gelir kaydedilmesini önlemek olacaktır.
İhale sürecinde idare tarafından geçici teminatın hukuka aykırı bir şekilde gelir kaydedilmesi halinde Kamu İhale Kurumu'na yapılacak itirazen şikayet başvurusu ile bu işlemin kısa sürede iptal edilmesi mümkündür. Ancak sözleşme imzalandıktan sonraki süreçte kesin teminatın gelir kaydedilmesi işlemini iptal ettirmenin tek yolu ilk olarak sözleşmenin feshedilmesinin hukuka aykırı olduğunu tespit ettirmektir. Bu tespit işlemi hukuk mahkemelerinde açılacak dava ile mümkün olmaktadır. Böyle bir davanın ise yüklenici lehine sonuçlanacak olsa bile uzun bir süre alacağı bilinmektedir. Diğer taraftan teminat olarak banka teminat mektubu sunulduğu durumlarda, teminatın gelir kaydedilmiş olması isteklinin/yüklenicinin bankalar nezdindeki itibarını da zedelemektedir. Bu bakımdan yapılması gereken asıl işlem teminat gelir kaydedilmeden önce buna engel olabilmektir.
Dolayısıyla teminatın gelir kaydedilmesinin beraberinde getirdiği problemlerden birisi de banka teminat mektubunun nakde çevrilmesi olarak karşımıza çıkmaktadır. Neyse ki teminatın gelir kaydedilmesini önlemenin bazı hukuki yolları bulunduğu gibi banka teminat mektubunun nakde çevrilmesini önlemenin de yöntemleri bulunmaktadır. Ancak bu yöntemlerden faydalanabilmek için teminatın gelir kaydedilme ihtimali ortaya çıkar çıkmaz harekete geçmek ve önlem almak gerekmektedir.
Diğer taraftan özellikle sözleşmenin imzalanmasından sonraki süreçte teminatın gelir kaydedilmesini engelleyebilmek veya bu işlemi iptal ettirebilmek için dikkat edilmesi gereken hususlardan birisi de tüm işlemlerin yazılı olarak yapılması, mal ve hizmet sunumu kapsamındaki her hareketin tutanak altına alınmasıdır. Aksi takdirde İdare tarafından gerçekleştirilen işlem hukuka aykırı olsa bile bunu ispatlamak mümkün olmayacak veya en iyi ihtimalle uzun zaman alacaktır. Gösterilen tüm özene rağmen teminatın gelir kaydedilmesi gibi bir durumla karşılaşmanız halinde ise vakit kaybetmemek adına bize ulaşarak bilgi almaktan çekinmeyin.
Zira tarafımızca yerine getirilen danışmanlık hizmet sunumu çerçevesinde gerek ihale aşamasında gerekse sözleşmenin uygulanması aşamasında teminatın gelir kaydedilmesini önlemek adına gerekli işlemlerin yapılması mümkün olmakla birlikte bu konuda istenen sonucu elde edebilmenin ilk koşulu zamanında müdahale edebilmektir.
#teminatmektubu #teminatıngelirkaydedilmesi #kesinteminat #geçiciteminat